شیوه صحیح تربیت فرزندان برای پدر و مادرهای امروزی اهمیت خاصی نسبت به دهههای قبل دارد. تربیت فرزندان خصوصا در 7 سال اول زندگی تاثیر بسیار مهمی روی شگلگیری شخصیت آنها میگذارد. در گذشتههای دورتر والدین اصول تربیت خاصی مد نظر نداشتند و براساس تجربیات و دانش محدود اطراف خود فرزندان را تربیت میکردند.
با پیشرفت علوم روانشناسی، هر روزه اصول جدیدی برای تربیت فرزندان معرفی میشود که میتواند به والدین در تربیت اصولی و صحیح فرزندان کمک کند و فرزندانی با شخصیت متعادل تحویل جامعه دهند. در این مقاله قصد داریم تا در مورد اشتباهات رایج والدین در تربیت فرزندان صحبت کرده تا والدین نسبت به این اشتباهات آگاه شده و در مسیر تربیت فرزند خود بهترعمل کنند.
تربیت فرزندان شامل چه مواردی است؟
تربیت فرزندان به مجموعه اقدامات و رفتارهایی گفته میشود که والدین برای رشد و توسعه فرزندان خود انجام میدهند. این اقدامات شامل آموزش اخلاقی، اجتماعی، رفتاری و تحصیلی است. هدف اصلی تربیت فرزندان، تحویل فردی با شخصیت متعادل، مسئولیتپذیر، خودکفا و مؤدب است.
تربیت فرزندان به مسئولیت پذیری، ارتباط برقرار کردن با دیگران، همکاری، احترام به حقوق دیگران و تواناییهای مختلف، مثل حل مسئله، تصمیمگیری و خلاقیت کمک میکند. همچنین، تربیت فرزندان به والدین کمک میکند تا به عنوان الگویی مناسب برای فرزندان خود عمل کنند و آنها را به مسئولیت پذیری، احترام به دیگران و خودکنترلی ترغیب کنند و در نهایت شیوه صحیح تربیت فرزندان به ایجاد یک جامعه سالم و متعادل میانجامد.
اشتباهات والدین در تربیت فرزندان چیست؟
بسیاری از والدین ناخواسته در تربیت فرزندان دچار اشتباهاتی میشوند، خصوصا این خطاها در فرزندان اول به دلیل تجربه کمتر پدر و مادرها بیشتر رخ میدهد. از جمله این اشتباهات میتوان به عدم تشخیص دقیق مشکل، عدم تلاش برای حل مسئله، داشتن انتظارات غیرمنطقی، کنترل بیش از اندازه، بحث و دعوا اشاره کرد.
به طور مثال در تعریف عدم تلاش برای حل مسئله میتوان گفت که بسیاری از والدین با مشکلاتی کنار میآیند که فکر میکنند قابل درمان نیستند و به سادگی از کنارش میگذرند اما در خلاف تصور این نوع والدین این مشکلات قابلحل هستند و میتوان قبل از آن که مشکلی جدی پیش نیامد، آن را حل کرد. انجام مشاوره های روانشناسی در زمینه مشکلات فرزندان، یکی از بهترین راه حل های رفع مشکلات فرزندان است.
10 اشتباه رایج والدین در تربیت فرزندان
برای داشتن یک شیوه صحیح تربیت فرزندان باید قبل از همه اشتباهات رایج را شناسایی کنید. تا اینجا متوجه شدید که والدین ممکن است دچار اشتباهاتی در تربیت فرزند(ان) خود شوند که ممکن است در آینده فرزند تأثیر بدی بگذارد. در ادامه به بررسی 6 اشتباه رایج در تربیت فرزندان خواهیم پرداخت.
1.عدم توجه به نیازهای فرزندان
والدین ممکن است به نیازها و مشکلات فرزندانشان توجه نکنند و این میتواند منجر به ایجاد احساسات ناراحتی و اضطراب در فرزندان شود. ایجاد رابطه صمیمانه و محیط دوستانه باعث میشود تا فرزندان خیلی راحتتر نیازهای خود را با پدر و مادر در میان بگذارند و رضایت بین فرزند و والدین بیشتر میشود.
2.اختصاص ندادن زمان کافی برای فرزندان
یک والد آگاه به خوبی متوجه میشود که باید زمانی را به فرزندان خود اختصاص دهند. همچنین پدر و مادرها باید بدانند که گاهی فرزندشان خصوصا در سنین بلوغ نیاز به تنهایی و خلوت کردن با خود یا دوستانشان دارند. اما توجه کنید که در مرحلهای از زندگی فرزندان و در هر سنی که باشند، شما به عنوان پدر و مادر باید زمانی را به آنها اختصاص دهید.
3.کنترل گری بیش از حد
هر انسانی هنگامی که احساس کند تحت کنترل شخصی دیگر قرار دارد، ناخودآگاه احساس بدی پیدا میکند و ممکن است حالت تدافعی به خود بگیرد. بسیاری از والدین این عمل خود را به این صورت توجیه میکنند که نگران فرزندان خود هستند و ناخودآگاه کنترل گری بیش از حد روی فرزندان خود دارند.
باید توجه کنید که فرزندان در مقطع سنی کودکی تا نوجوانی بسیار حساس و آسیب پذیرو در عین حال یادگیرنده هستند. شما به عنوان والد اگر نگرانیهای بیش از حد خود را روی فرزند فرافکن کنید او نیز در بزرگسالی فردی نگران و مضطرب مثل خودتان میشود. علاوه بر این اگر نیاز به گفتگو داشته باشد با شما مطرح نخواهد کرد.
اگر شما به عنوان والدین، درگیر چالشهای تربیت فرزندان خود هستید میتوانید با استفاده از راهنماییهای یک مشاور خانواده این دوران حساس را با آسودگی پشت سر بگذارید. برای دریافت مشاوره روی دکمه زیر کلیک کنید.
4.انتظارات غیرمنطقی و نامعقول از فرزندان
در شیوه صحیح تربیت فرزندان انتظارات نامعقول از فرزندان به حداقل میرسد. بسیاری از والدین دچار این طرز تفکر مسموم هستند که فرزندشان باید در تمامی مراحل زندگی خاص و بدون اشتباه باشد. اگر فرزندان خواسته یا ناخواسته دچار اشتباهاتی شوند، ممکن است مورد سرزنش والدین خود قرار گیرند. والدین باید این موضوع را درک کنند که فرزندان در هر مرحله از زندگی خود نیازمند کسب تجربه هستند و قطعا اشتباهاتی در زندگی خود خواهند داشت.
والدین حمایتگر به فرزندان خود فضای کافی میدهند و این احساس را در فرزندان خود ایجاد میکنند که حتی با وجود اشتباهات، در خانواده این امنیت را خواهند داشت و آنها را سرزنش نخواهند کرد. پدر و مادرهای کمالگرا که به دنبال یک فرزند بدون خطا هستند، از فرزندان خود حس خلاقیت و ابتکار را میگیرند و معمولا فرزندان بسیار محتاط و ناراضی پرورش میدهند.
5.مقایسه کردن فرزندان
در شیوه صحیح تربیت فرزندان یکی از مواردی که باید رعایت شود عدم مقایسه با بچههای دیگر است. بسیاری از والدین دچار این خطا هستند که فرزندان خود را با خواهر برادرانشان یا حتی با سایر افراد خارج از خانواده مقایسه میکنند و در نهایت باعث ایجاد احساس عدم کافی بودن در فرزندان میشود. مقایسه کردن و احساس عدم اعتماد به نفس میتواند زمینه ساز موارد زیر باشد:
- فرزند خودش را دائما با دیگران مقایسه میکند
- عدم احساس رضایت در بسیاری از مراحل زندگی
- موجب بروز نشانههای خشم در نوجوانان میشود که والدین را با چالشهای جدیتری روبهرو میکند.
- مشاوره خانواده
22 دقیقه رایگان مهمان ما باشید!
برای مشاوره رایگان خانواده فرم زیر را تکمیل نمایید تا از خدمات مشاوره رایگان مرکز مشاوره صدای آرامش ساپتک بهرهمند شوید.
6.عدم توجه به فضای خصوصی فرزندان
فرزندان به خصوص در دوران نوجوانی نیاز به یک حریم خصوصی دارند. احترام به این حریم خصوصی از وظایف یک پدر و مادر آگاه است. احترام به حریم فرزند باعث میشود که متقابلا فرزندان بتوانند این حریم خصوصی را با والدین خود در میان بگذارند و در رابطه با بسیاری از مسائل با خانواده خود صحبت کنند. اما توجه داشته باشید که هیچگاه به فرزند خود اصرار نکنید که در رابطه با مسائل خصوصی خود با شما صحبت کند چرا که اصرار بیش از حد از جانب شما میتواند باعث دور شدن فرزندتان شود.
تا اینجا متوجه اشتباهات رایج والدین در تربیت فرزندان شدیم. در ادامه به بررسی شیوه صحیح تربیت فرزندان میپردازیم.
7. تشویق کودک برای هرکاری که انجام میدهد.
بعضی از والدین بهخاطر انجامدادن هر کاری که کودکشان انجام میدهد برایش جایزهای در نظر میگیرند، در ادامه کودک عادت میکند برای انجام هر کاری جایزهای والدین دریافت کند. برای تشویق کودکان به انجام کارهای خوب، ابتدا باید به آنها توجه و تقدیر کافی داد. این اقدام باعث افزایش اعتماد به نفس و احساس موفقیت در کودکان میشود. همچنین، اهمیت ارائهٔ بازخورد مثبت و قوی به کودکان نیز بسیار حائز اهمیت است. به این ترتیب، آنها انگیزه بیشتری برای ادامهٔ کارهای خوب پیدا میکنند. همچنین، باید به آنها اهمیت و ارزش انجام کارهای خوب را آموزش داد و آنها را به انجام این کارها تشویق کرد. این اقدامات باعث تقویت اراده و انگیزه کودکان برای انجام کارهای خوب میشود.
8. در چالش قرار ندادن کودک
اغلب والدین فکر میکنند که اگر هر چیزی را که فرزندشان خواست برایش فراهم کنند، به او لطف میکنند؛ ولی در عمل توانایی تحلیل چندگزینهای را از او خواهند گرفت.
9. کتاب نخواندن برای کودکان
یکی از روشهای تربیتی فرزندان که تأثیر بسزایی دارد، خواندن کتاب برای اوست. این روش تربیتی باعث تقویت مهارتهای شنیدن، تمرکز و تخیل میشود. مهارتهایی که با تماشای تلویزیون تقویت نمیشوند.
10. زیاده روی در سختگیری اشتباهات کودک
بعضی از والدین میگویند که موفقیت فرزندانشان را میخواهند پس به همین دلیل سختگیری بیشتری برای فرزندانشان اعمال میکنند. شاید این کار بهصورت مقطعی موجب موفقیت آنها شود؛ اما در طولانیمدت اثر مخربی دارد. این کودکان در زندگی پیش رویشان کمالگرا میشوند. این افراد با انجامدادن کوچکترین اشتباه بهشدت خود را سرزنش میکنند و از خود نامید میشوند.
شیوه صحیح تربیت فرزندان
برای تربیت هر چه بهتر فرزندان و ایجاد یک رابطه سالم، نیاز به کسب مهارتهایی دارید که بتوانید در هر مرحله از رشد فرزندتان، مطابق با شرایط موجود رفتار کنید و بهترین عملکرد را داشته باشید. در ادامه به شما راهکارهایی را ارائه میدهیم تا با استفاده از آنها درباره شیوه صحیح تربیت فرزندان خود، آگاهی بیشتری داشته باشید.
- داشتن ارتباط نزدیک با فرزند:
با بازی، گفتگو، درد و دل کردن ، درک نیازهای او و راههایی از این دست میتوانید رابطه خوبی با فرزند خود برقرار کنید و او را در مسیر درست راهنمایی کنید.
- اعتماد به فرزندان:
به فرزند خود اعتماد کنید. به آنها تصمیم دهید که خودشان تصمیم گیرند و به خطاهای خود پی ببرند. این به شما کمک میکند تا فرزند شما اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.
- آموزش ارزشهای اخلاقی:
به فرزند(ان) خود ارزشهایی مثل شجاعت، صداقت، احترام، همدلی، مسئولیت پذیری و… آموزش دهید تا در زندگی ارتباطات بهتری برقرار کند و در آینده با چالشهای زندگی برخورد بهتری داشته باشد.
- استقاده از تشویق به جای تنبیه:
به جای تنبیه فرزند برای کار اشتباه، از تحسین برای کار یا رفتار مثبتش استفاده کنید. این کار باعث میشود فرزند شما رفتارهای مثبت را تقلید کند و همچنین عزت نفس بیشتری را داشته باشد.
- مدیریت خشم:
یکی از مهمترین چالشها در شیوه صحیح تربیت فرزندان، آموزش مدیریت خشم و تنش به آنها میباشد. به آنها آموزش دهید که چگونه با خشم خود کنار بیایند. والدین باید به فرزندان خود نشان دهند که چگونه خشم خود را به طور سالم و موثر بیان کنند و از راه های مختلفی برای مدیریت آن استفاده کنند. ایجاد ارتباط با فرزندان، شناخت عوامل محرک خشم و ارائه راهکارهای موثر برای کنترل آن از مهمترین روش های مدیریت خشم در فرزندان است.
- تشویق پیشرفت فرزندان:
پیشرفت فرزند(ان) خود را تشویق کنید و به آنها انگیزه داده تا مسیر پیشرفت خود را ادامه دهند. به آنها بگویید که چقدر برای شما مهم هستند و به آنها نشان دهید که میتوانند به هر هدفی که دوست دارند برسند.
- توجه به صحبتهای فرزند:
گاهی اوقات فرزندان تمایل دارند تا با یک شخص مورد اعتماد صحبت کنند. اگر شما به صحبتهای آنها توجه کنید و شنونده خوبی برای آنها باشید، احتمالا در موارد بعدی هم بیشتر با شما گفتگو میکنند.
- داد نزدن بر سر فرزندان:
هرگز بر سر فرزند خود داد نزنید! چرا که این رفتار شما در ذهن فرزندتان حک میشود. با داد زدن، فرزند شما احساس نا امنی را در خانه تجربه میکند. اگر وضعیت روحی خوبی ندارید، فعلا از روبهرو شدن با فرزندتان دوری کنید.
- مثبت فکر کردن:
یک شیوه صحیح تربیت فرزندان آموختن مثبت اندیش بودن به فرزندان میباشد. تجربه نشان میدهد معمولا فرزندانی که در کودکی افراد شاد و مثبت اندیشی هستند، در آینده به فردی موفق تبدیل میشوند.
- به فرزند خود بخشیدن را بیاموزید:
یکی از اصول تربیت فرزندان از نظر روانشناسی، آموزش بخشش به کوکان و فرزندان است. کودکانی که بخشش را میآموزند قادرند احساسات منفی گذشته را به احساسات مثبت تبدیل کنند.
برای یادگیری شیوه صحیح تربیت فرزندان، پیشنهاد ما این است که با یک مشاوره خانواده متخصص مشورت کنید تا بتوانید نقاط ضعف و قوت خود و همچنین فرزندانتان را پیدا کنید. برای این کار روی دکمه زیر کلیک کنید.
- تقویت عزت نفس فرزند
عزتنفس یکی از مهمترین قدمهای زندگی برای فرزند است که والدین میتواند به او منتقل کند. فرزندان به شما مینگرند و شما را زیر نظر دارند پس سعی کنید طوری باشید که رفتارهای درستی را از شما الگوبرداری کنند. به فرزندانتان میدان بدهید تا بتوانند خودی نشان دهند، با انجام کوچکترین عمل نیک او را تحسین کنید تا عزتنفس را به او انتقال دهید. کودکان با انجام یک سری از کارها بهصورت مستقل احساس قدرت میکنند و دچار عزتنفس میشوند.
-
وقت گذراندن با کودک و ایجاد احساس صمیمیت
برای موفقیت در تربیت فرزندتان میبایست وقت کافی را به پایه او بگذارید، با او هم صحبت شوید، با او بازی کنید، با او انیمیشن تماشا کنید و… در کل با او وقت بگذرانید. کودکان برای اینکه توجه والدین را به خود جلب کنند دست به انجام اعمال شرورانه و اشتباه میزنند، چرا که از این طریق کمبود توجهی را که به او شده، جبران سازد.
شیوه صحیح تربیت فرزندان بین 3 تا 5 سال
اکثر مادران بعد از 2 سال از تولد فرزند دلبندشان متوجه تغییرات زیادی در او میشوند. در سنین 3 تا 5 سالگی کودکان میتوانند احساسات خود را با کلام بیان کنند، وابستگی کمتری پیدا میکنند و در کنترل کردن هیجانات خود توانایی پیدا میکنند. در اینجا 4 مورد مهم که میتواند در تربیت فرزندان بین 3 تا 5 سال بسیار موثر باشد را بیان میکنیم.
1- با او بازی کنید. بازی کردن در این سنین باعث میشود که کودک شما از نظر ذهنی، احساسی و فیزیکی رشد کند. او یاد می گیرد هنگام بازی از تخیل خود استفاده کند و هنگام روبرویی با چالشها دنبال راه حل باشد. همچنین همبازی شدن با کودک سبب میشود بعدا بتواند با هم بازی های خود و گروه های بزرگتر تعامل بهتری داشته باشد.
2- علاوه بر مهر و محبت و عاطفهای که به فرزند خود دارید احترام او را نگه دارید. باید این حس را به او بدهید که پیش شما جایگاه خاص و محترمی دارد.
3- برچسبها باعث خدشهدار شدن شخصیت کودتان میشود!!! هرچند که به قصد شوخی و خنده باشد. از دادن القاب به فرزندتان بپرهیزید.
4- و در نهایت خودتان الگوی او باشید. هر چقدر شما روی بهبود ویژگیهای شخصیتی خود کار کنید فرزندتان هم با مشاهده شما شخصیتش رشد میکند.
مهارتهای لازم را چگونه کسب کنیم؟
اگر شما در تربیت فرزندان خود دچار چالشهایی شدهاید یا قصد دارید که برای تربیت هرچه بهتر فرزندان خود مهارتهای لازم را کسب کنید، بهترین گزینه برای شما استفاده از یک مشاور متخصص است که بتواند در زمینه شیوه صحیح تربیت فرزندان خود در سنین مختلف به شما راهکارهایی ارائه دهد و همچنین به عملکرد شما بازخوردهایی ارائه دهد. ازاین رو مجموعه ساپتک ایرانیان در این زمینه به طور تخصصی با مشاورین متخصص به شما مشاوره ارائه میدهد. مجموعه ساپتک به طور تخصصی در زمینه مشاوره خانواده فعالیت میکند که یکی از حوزههای مهم و چالش برانگیز در میان والدین میباشد.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کردیم تا شما والدین عزیز با ذکر نکات گفته از اشتباهات رایج والدین در تربیت فرزند خود، خودداری نموده و همچنین آگاهی کامل را نسبت به شیوه صحیح تربیت فرزندان به دست آورید. با ارتقا دانش خود در مورد تربیت فرزند، میتوانیم آینده کودکانمان را تضمین کنیم چرا که امروز ما، فردای آنان است؛ همچنین کودکان سرمایههای این مرزوبوم هستند، باتربیت درست راه آیندگان را هموار سازیم؛ بیایید به آنها در ساخت ایرانی مقتدرتر کمک کنیم. شما میتوانید سوالات، پیشنهادات و تجربههای خود را در این زمینه در قسمت دیدگاهها برای ما ارسال کنید.
24 دیدگاه در “اشتباهات رایج والدین در تربیت فرزندان”
سلام. همسر من همیشه میگه دوره کودکی بچه خیلی مهمه و این رو همه جا شنیدیم و اگر کودکی خوبی فرد نداشته باشه در آینده ممکنه دچار عدم سلامت روانی بشه. اما علت اصلی کجاست ؟ چرا انقدر دوره کودکی مهمه ؟ خیلی از افرد از دوره کودکی چیز زیادی یادشون نیست پس چطور این دوره میتونه انقدر تاثیرگذار باشه ؟
سلام. سوال خوب ومهمی رو پرسیدید. در 5 سال اول زندگی بیشتر شخصیت انسان شکل میگیرد. ممکن است خیلی اطلاعات در خودآکاه ما نباشد. اما خیلی از اتفاق ها و مهمترین اتفاقات در ناخودآگاه فرد پنهان شده و در بزرگسای خود را نشان میدهد و باعث بروز مشکل میشود.
سلام. من و همسرم درو ه ای در تربیت کودک به مشکل بزرگی برخوردیم . اما با مراجعه به مرکز مشاوره آرامش و کمک رگفتن از روانشناسان عالیشون مشکل ما برطرف شد. و باعث شد بتونیم دختری سالم از نطر روانی تربیت کنیم . ممنونم از مجموعه حرفه ای مرکز مشاوره صدای آرامش که با همدلی فوق العادشون تو این راه ما رو کمک کردن
سلام و درود.
خوشحال هستیم که از روند درمانی رضایت داشتید. هدف ما رضایت مراجعین و بهتر شدن حالشان است
سلام. من با خوندن مطالب کمی گیج شدم. ممنون میشم به صورت چند مثال بگید که تربیت صحیح کودک به چه صورته ؟
سلام . بله حتما. در روند تربیت صحیح والدین برای کودک وقت گذاشته و با او بازی میکنند. در هنگام فعالیت درست کودک را تشویق و به هنگام خطا به او اجازه اشتباه داده و از او حمایت میکند. کودک رو با خودش میسنجند. و او را سرزنش نمیکنند. برای او حریم قائل هستنند. و کنترلگری بیش از حد نمیکنند.
سلام. ممنونم از توضیحات کاملتون اما اگر کسی بخواد این مهارت رو یاد بگیره اما ندونه باید از کجا شروع کنه چی؟ اصلا دقیقا چه مهارتهایی رو باید یاد بگیره ؟
سلام . بهترین گزینه برای شما استفاده از یک مشاور متخصص است که بتواند در زمینه شیوه صحیح تربیت فرزندان خود در سنین مختلف به شما راهکارهایی ارائه دهد و همچنین به عملکرد شما بازخوردهایی ارائه دهد.
سلام. فرزند من به شدت دارای عزت نفس پایین و اعتماد به نفس پایینی است. راهکار برای حل این مشکل چی پیشنهاد میدید؟
سلام .برای بالا برد عزت نفس و اعتماد به نفس کودک باید کارهای مثبت او را بیشتر دیده و تشویق کنید. به او اطمینان دهید که ارزشمند و مهم و دوست داشتنی است. در هنگام انجام دادن فعالیتی به او بگویید میدانم که میتوانی به بهترین شکل آن را انجام دهی.
سلام. تو راهکارها گفتید که مدیریت و کنترل خشم به فرزند یاد بدید. یعنی وقت عصبانیت خودمون رو نشونش ندیم ؟ یا بهش نشون بدیم چه جوری خشم رو کنترل کنه ؟
سلام. یعنی در هنگام خشم بتوانید عصبانیت خود را کنترل کنید و بهترین رفتار را انجام دهید. زیرا عملکرد شما الگوی برای رفتار کودک خواهد شد، پس نیاز هست که به رفتارهایتان در حضور کودک دقت بفرمایید.